Επιστημονική – Λατινική ονομασία / Είδος: Juniperus communis
Γένος: Juniperus
Οικογένεια: Cupressaceae / Κυπαρισσοειδή
Συχνές ονομασίες: juniper / άρκευθος η κοινή, βουνόκεδρο.
Χαμηλού ύψους, πολύκλαδο, αειθαλές – κυπαρισσοειδές φυτό με στενές, γραμμοειδείς βελόνες και μικρές, σκουρόχρωμες (έως μαύρες) ράγες του διαμέτρου 6‐8 χιλ., πλούσιες σε αιθέριο έλαιο, με διακριτικό φυσικό άρωμα, βαλσαμώδη γεύση κι οσμή. Το φυτό δε ξεπερνά σε ύψος τα 7μ . Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη άρκευθου με ευρεία γκάμα χρήσεων. Για παράδειγμα, το ξύλο ορισμένων ειδών χρησιμοποιείται στην επιπλοποιία και στην οικοδομική, ενώ το έλαιο άρκευθου του είδους Juniperus communis χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, την ποτοποιία και στη φαρμακευτική. Oι αποξηραμένοι καρποί του συγκεκριμένου είδους χρησιμοποιούνται ως καρύκευμα, ιδιαίτερα στην ευρωπαϊκή κουζίνα και χρησιμοποιούνται και στην ποτοποιΐα καθώς δίνουν στο τζιν τη χαρακτηριστική του γεύση. Βάσει νόμου η κυρίαρχη γεύση κι οσμή σε οποιοδήποτε ποτό επιδιώκει να χαρακτηριστεί ως τζιν θα πρέπει να προέρχεται από τον άρκευθο.
Οι καρποί του φυτού χρησιμοποιήθηκαν από τη λαϊκή – παραδοσιακή φαρμακευτική ως διουρητικοί, τονωτικοί κ.ά.. Η σύγχρονη φαρμακοβιομηχανία διενεργεί, σήμερα, έρευνες για τη φαρμακευτική δράση του φυτού. Ο φλοιός του χρησιμοποιείται στη Λαπωνία για την κατασκευή σχοινιών ενώ από τα φρούτα και τα στελέχη του παρασκευάζεται αφέψημα από φυλές Ινδιάνων της Αμερικής. Στη λαογραφία διαφόρων λαών αναφέρεται ότι δίνονταν στις γυναίκες για να τεκνοποιήσουν αγόρι. Οι καρποί του φυτού είναι ασυνήθιστα σαρκώδεις κι αποτελούνται από συγχωνευμένες στρώσεις, χαρακτηριστικό που του προσδίδει εμφάνιση σαν μούρο. Ο καρπός του αρκεύθου μπορεί να είναι το μοναδικό μπαχαρικό που προέρχεται από κωνοφόρο είδος. Είναι είδος της ορεινής και ημιορεινής ζώνης και απαντάται σπανιότερα από τα υπόλοιπα είδη του γένους.
Σπόροι άρκευθου έχουν βραθεί σε ανασκαφές στην Αίγυπτο (π.χ. τάφος Τουταγχαμών), ενώ πιστέυεται ότι δε φύονταν στην περιοχή. Πιθανολογείται ότι γίνονταν εισαγωγή από την αρχαία Ελλάδα, όπου αποτελούσε τονωτικό. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι δίνονταν στους αθλητές κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες για να αυξηθεί η φυσική αντοχή τους. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τους σπόρους του φυτού ως φθηνό υποκατάστατο του ακριβού μαύρου πιπεριού.
