Επιστημονική – Λατινική ονομασία / Είδος: Quercus ilex L.

Γένος: Quercus

Οικογένεια: Fagaceae / Φηγοειδή

Συχνές ονομασίες: evergreen oak, holly oak, holm oak, alzina, encina / Δρυς η ίληξ, αριά, δρύς, βελανιδιά, πουρνάρι.

Αειθαλές δέντρο ή ψηλός θάμνος, αν αναπτυχθεί σε βραχώδεις περιοχές, με πλατιά κόμη. Ο φλοιός του αρχικά είναι λείος, γυαλιστερός και γκριζωπός, ενώ όσο ωριμάζει γίνεται σταχτοκάστανος, με κατακόρυφες και οριζόντιες σχισμές. Οι οφθαλμοί είναι μικροί, ωοειδείς και χνουδωτοί.

Τα φύλλα του έχουν σχήμα ωοειδές κι είναι δερματώδη με λείες, κυματοειδείς ή οδοντωτές παρυφές. Η άνω επιφάνεια των φύλλων είναι πράσινη ενώ η κάτω φέρει πυκνό γκριζωπό τρίχωμα. Τα αρσενικά φυτά ανθοφορούν με κρεμάμενους ίουλους στη βάση των βλαστών ενώ τα θηλυκά φύονται ανά 2 ή 3 στις μασχάλες των φύλλων. Η άνθηση γίνεται κατά τον Απρίλιο-Μάιο.

Ο καρπός του, το βελανίδι, είναι επίμηκες, ωοειδές, με κωνική κορυφή, σε ημισφαιρικό ή κωδωνοειδές κύπελλο που καλύπτει το σπέρμα μέχρι τη μέση, η ωρίμανση κι η πτώση γίνεται από το Οκτώβριο έως και το Νοέμβριο του έτους άνθησης.

Η αριά στην Ελλάδα συναντάται στις παράκτιες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας και στα Ιόνια νησιά. Φύεται σε χαμηλό υψόμετρο, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 600 μέτρα.

Τους καλοκαιρινούς μήνες κάτω από το φύλλο της δίνει ένα εξαιρετικής ποιότητας σακχαρώδες χυμό, το οποίο μελίτωμα αποτελεί πρώτης τάξεως τροφή για τις μέλισσες, παράγοντας μέλι πανομοιότυπο με αυτό του κόκκινου έλατου τόσο σε χρώμα όσο και σε γεύση, το οποίο μάλιστα δεν κρυσταλλώνει.